Αγώνα επιβίωσης θα χρειαστεί να δώσουν στο β΄εξάμηνο του 2019 όσοι μπορέσουν να ενταχθούν στη ρύθμιση για τις 120 δόσεις, καθώς τα νέα φορολογικά βάρη από τον Ιούλιο και μετά θα απειλούν συνεχώς να τους θέσουν «εκτός μάχης» πληρωμής των υποχρεώσεών τους.
Ο νόμος 4611/2019 για τις 120 δόσεις είναι κάτι παραπάνω από σαφής. Η ρύθμιση των 120 δόσεων στην εφορία χάνεται και το συνολικό ποσό της οφειλής γίνεται άμεσα απαιτητό σε περίπτωση που ο οφειλέτης:
– δεν καταβάλλει δύο συνεχόμενες δόσεις
– δεν υποβάλλει τις τρέχουσες δηλώσεις φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ
– αφήσει απλήρωτες νέες τρέχουσες οφειλές
Οι διατάξεις αυτές, αποδεικνύονται παγίδα –και ειδικά η ανελιπής πληρωμή όλων των τρεχουσών υποχρεώσεων- με μεγαλύτερο θύμα την λεγόμενη «μεσαία τάξη». Και αυτό γιατί σε αυτήν ανήκουν:
– οι περισσότεροι από τα 1,8 εκατομμύρια οφειλέτες που χρωστούν 500 ως 100.000 ευρώ στην εφορία και δίνουν αγώνα για να μπουν στη ρύθμιση και να γλιτώσουν τις κατασχέσεις. Οι 245.000 εξ αυτών χρωστούν πάνω από 10.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι έχουν ή είχαν κάποια στιγμή σημαντική δραστηριότητα, εισοδήματα ή περιουσία, από τα βάρη των οποίων όμως δεν έχουν καταφέρει ακόμα να απαλλαγούν, είτε με την πάγια ρύθμιση των 12-24 δόσεων, ούτε με τις προηγούμενες των 100 δόσεων ή τον εξωδικαστικό.
– 400.000 ιδιοκτήτες ακινήτων είναι αυτοί που έχουν σημαντική ακίνητη περιουσία (αλλά όχι κατ’ανάγκη και αντίστοιχα εισοδήματα πια) και καλούνται από τον Αύγουστο και κάθε μήνα να πληρώνουν ανελιπώς «διπλό ΕΝΦΙΑ», δηλαδή και τον συμπληρωματικό φόρο. Αυτός ανέρχεται σε πάνω από 380 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή σχεδόν 1.000 ευρώ κατά μέσον όρο ο καθένας –για “συμπληρωματικό” φόρον πέραν από τον “βασικό” φόρο ακινήτων που πληρώνουν όλοι ανεξαιρέτως. Αυτοί δεν θα δουν φέτος την ελάφρυνση 30% που αφορά σε μικροϊδιοκτήτες και θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται με τα νέα χρέη, ενώ παλεύουν ήδη με τα παλαιά.
– οι φορολογούμενοι που θα πληρώσουν τα υψηλότερα εκκαθαριστικά φόρου για φέτος. Μέχρι σήμερα έχουν υποβάλει δήλωση φόρου εισοδήματος Ε1 μόνον οι μισοί υπόχρεοι και 1,1 εκατ. ΑΦΜ καλούνται να πληρώσουν κατά μέσον όρο 680 ευρώ πρόσθετο φόρο στο β΄εξάμηνο. Οι άλλοι μισοί φορολογούμενοι όμως δεν έχουν υποβάλει ακόμα φορολογική δήλωση. Είναι αυτοί που δεν περιμένουν να εισπράξουν επιδόματα για να βιαστούν να υποβάλουν δήλωση από τους πρώτους, ενώ η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται στις αργοπορημένες βεβαιώσεις ΕΦΚΑ (αν ασκούν επάγγελμα ή επιχείρηση) ή ότι περιμένουν μερίσματα κλπ. Καθώς ο μέσος πρόσθετος φόρος και φέτος αναμένεται να φτάσει ή να ξεπεράσει τα 1.200 – 1.300 ευρώ, αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα εκκαθαριστικά που θα εκδοθούν για περίπου 1 εκατομμύριο φορολογουμένους θα δείξουν περί τα 2.000 ευρώ το καθένα (ώστε να προκύπτει μέσος όρος για όλους περίπου 1.300 ευρώ). Και σε αυτά περιλαμβάνεται και προκαταβολή φόρου που προπληρώνουν με τα εκκαθαριστικά τους οι αυταπασχολούμενοι, για τα …κέρδη που θα έχουν την επόμενη χρονιά!
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι σχεδόν 1 εκατομμύριο φορολογούμενοι της μεσαίας τάξης θα επωμιστούν πρόσθετα νέα βάρη άνω των 3.000 ευρώ ο καθένας τους, που θα πρέπει να τα αποπληρώσουν μέσα το β΄εξάμηνο. Όσοι εξ αυτών χρωστούν ήδη 500 ευρώ και άνω στην εφορία, θα πρέπει να πληρώνουν ταυτόχρονα με αυτά τα βάρη, και τουλάχιστον 50 ευρώ το μηνα για τις δόσεις που θα υπολογίζει αυτομάτως για αυτούς το υπουργείο Οικονομικών.
Ακόμα χειρότερα, τα ίδια πρόσωπα έχουν πιθανότατα και άλλα συσσωρευμένα χρέη προς τον ΕΦΚΑ (ως αυταπασχολούμενοι ή εργοδότες) αλλά και σε τράπεζες (δάνεια) ή και σε δήμους (για τραπεζοκαθίσματα, δημοτικά τέλη κλπ). Για να τα βγάλουν πέρα, θα πρέπει να πληρώνουν ταυτόχρονα όλες τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους, μαζί με όλες τις δόσεις που τυχόν θα συμφωνησουν στο πλαίσιο των ρυθμίσεων που τους προτείνονται.
Αν όμως χάσουν δύο δόσεις προς την εφορία ή τον ΕΦΚΑ ή τους δήμους κλπ, ή αφήσουν απλήρωτες τυχόν νέες οφειλές προς οποιοσδήποτε εκ των πιστωτών τους, τότε βρίσκονται αντιμέτωποι κάθε μήνα με τον κίνδυνο απώλειας μίας ή και περισσοτέρων ρυθμίσεων που θα έχουν κάνει ως τον Σεπτέμβριο.
Φυσικά υπάρχουν και τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις παγίδες ακόμα, ειδικά για αυτήν την κατηγορία οφειλετών της «μεσαίας τάξης»:
– και μόνον για να ενταχθούν στις 120 δόσεις, θα πρέπει να έχουν πληρώσει τους μέχρι τώρα φόρους του 2019. Και ενώ για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχου αυτό φαντάζει φυσιολογικό (καθώς στο α΄εξάμηνο δεν έχουν υποχρεώσεις σε φόρους εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ) οι αυταπασχολούμενοι ή οι εργοδότες έχουν υποχρέωση να αποδίδουν από το α’ εξάμηνο και Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών και ΦΠΑ, ή ακόμα και τέλη διανυκτέρευσης, διαφήμισης, πλαστικής σακούλας, ειδικούς φόρους ή και ό,τι άλλο συνεισπράττουν. Επίσης πρέπει όμως να πληρώνουν και ασφαλιστικές εισφορές (δικές τους η των εργαζομένων τους) στον ΕΦΚΑ, και μισθοδοσίες και πάγια έξοδα ΔΕΚΟ και προμηθευτές τους κλπ. Για πολλούς ασφαλώς θα είναι αρκετά δύσκολο να τηρήσουν στο ακέραιο ταυτόχρονα και όλες τις υποχρεώσεις του 2019 προς την εφορία.
– Οι 120 δόσεις μόνον …120 δόσεις δεν είναι για αυτούς. Γιατί παρά τις σχετικά υψηλότερες οφειλές που έχουν (εν συγκρίσει πχ με τους απλούς μισθωτούς) ο αριθμός των δόσεων αλλά και το ποσόν που καλούνται να καταβάλουν μηνιαίως, εξαρτάται από τα εισοδήματά τους. Άρα αν έχουν την οικονομική επιφάνεια για να τηρούν με συνέπεια τις τρέχουσες οφειλές και υποχρεώσεις τους, πιθανότατα η εφορία θα βλέπει ένα σεβαστό εισόδημα που θα ψαλιδίζει τις 120 δόσεις και θα αυξάνει την μηνιαία καταβολή, βαζοντάς τους έτσι σε νέους μπελάδες και δυσκολίες προκειμένου να βάλουν σε σειρά τα παλαιά του χρέη.
– και «με το σταυρό στο χέρι» αν πάνε όμως, οι υπόχρεοι αυτοί θα δυσκολευτούν να αποπληρώνουν τις ρυθμίσεις τους, γιατί και αν ακόμα ενταχθούν στη ρύθμιση των «120», οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτων δεν σταματάνε! Αντιθέτως συνεχίζονται και από ό,τι βρίσκει η εφορία, μειώνει πρόωρα το ποσόν της οφειλής και τις μελλοντικές δόσεις, στερώντας όμως άμεσα ρευστότητα από επαγγελματίες και επιχειρηματίες που την έχουν ανάγκη για να πληρώνουν τρέχοντες φόρους και όλες τις άλλες υποχρεώσεις που έχουν κάθε μήνα, προς το δημόσιο και τους ιδιώτες.
– Αλλά και ακίνητο αν θελήσουν να πουλήσουν, για να αποπληρώσουν παλαιά και νέα χρέη ή για να επιβιώσει η επιχείρησή τους, η εφορία δεν θα τους δίνει ενημερότητα χωρίς να παρακρατά η ίδια όσα κρίνει ότι θέλει έναντι της ρύθμισης οφειλής που έχουν κάνει και τηρούν.
Και σε όλα αυτά, δεν μπορεί κανείς να συνυπολογίσει τι ανάγκες (κοινωνικές ή υγείας κλπ) έχει κάθε νοικοκυριό οφειλέτης της «μεσαίας τάξεως», που επιτάσσουν να βρίσκει χρήματα και διεξόδους για να επιβιώσει, τόσο ο ίδιος όσο και το οικογενειακό του περιβάλλον.
Αντιθέτως όμως, πχ δεν κόψει αποδείξεις ή δεν αποδόσει εγκαίρως τον ΦΠΑ ή βρεθεί «ανοικτός» σε ενδεχόμενο έλεγχο της εφορίας (λογιστικές διαφορές κλπ) τότε ξεκινά ένας άλλος μαραθώνιος αγώνας για να καθαρίσει την θέση του, ενώ όμως βρίσκεται αντιμέτωπος με όλες τις συνέπειες αν καταπέσει η ρύθμιση και ο οφειλέτης χάσει τα ευεργετήματα αυτής.